باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا گفت که مذاکره کنندگان ایرانی از احتمال عقب نشینی از تفاهم نامه اولیه بر سر برنامه اتمی کشورشان سخن گفتند و این خطر به بنبست رسیدن مذاکرات بر سر توافق نهایی را زنده کرده است.
العربیه به نقل از گزارش خبرگزاری رویترز، خبر داد که اوباما سه شنبه 30 ژوئن با اشاره به تفاهم نامه ماه آوریل میان ایران و گروه 1+5 در شهر لوزان سوئیس گفت: «سخنان بسیاری از سوی مذاکره کنندگان ایرانی درباره احتمال پایبند نبودنشان به چاچروب های توافقنامه لوزان مطر شده است.»
رئیس جمهوری آمریکا تاکید کرد که چنانچه ایران به تفاهمنامه لوزان پایبند نباشد، این به معنی حرکت در مسیر «توافقنامه بد» است که آن را طی نخواهد کرد و چنین توافقنامه ای را امضا نخواهد کرد.
تفاهمنامه ماه آوریل در لوزان سوئیس میان ایران و گروه 1+5، چارچوب توافقنامه جامع و نهایی هسته ای را میان دو طرف مشخص کرده است.
اوباما در بخش دیگری از سخنانش گفت: «در صورت نظام بازرسی ها ناقص باشد، پس نمی توانیم به توافقی دست یابیم و این را به روشنی به دولت ایران توضیح داده ایم.»
به گزارش سی ان ان، رئیس جمهور آمریکا گفت: در نهايت آنها (رژیم ایران) بايد عمل به خواسته های بين المللی (بازرسی‌های سخت) را نشان دهند، با توجه به رفتار گذشته آنها، این امر به سادگی حاصل نمی شود یعنی با یک اعلام از جانب آنها یا چند بازرسی گاه و بیگاه، بلکه باید یک مکانیزم جدی و سخت برای راستی آزمایی باشد. این آزمایش نشان خواهد داد که آیا ما توافقی خواهیم داشت یا خیر.
از پاییز 2013 و پس از روی کار آمدن دولت حسن روحانی در ایران، گروه 1+5 متشکل از آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه و چین، پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد به علاوه آلمان، دور تازه ای از مذاکرات را با ایران بر سر برنامه اتمی این کشور آغاز کرد؛ برنامه ای که از سال 2003 رابطه ایران و جامعه جهانی را پر تنش کرده است.
ایالات متحده و برخی از همپیمانانش این شک را دارند که ایران از برنامه اتمی خود برای دست یابی به اسلحه اتمی استفاده می کند. تهران اما اصرار دارد که برنامه اتمی اش صلح آمیز است.
پس از توافق موقت نوامبر 2013 در ژنو و توافق اولیه آوریل 2015 در لوزان، دو طرف ضرب الاجلی تا 30 ژوئن به منظور دست یابی به توافق جامع در وین را تعیین کردند. این ضرب الاجل تا یک هفته تمدید شده است و قرار است مذاکرات تا 7 ژوئیه ادامه داشته باشد.
در صورت دست یابی دو طرف به توافق، ایران بخشی از فعالیت های اتمی خود را به حال تعلیق در خواهد آورد تا بدین ترتیب تحریم های اعمال شده علیه این کشور به خاطر برنامه اتمی‌اش، لغو شود.
اختلاف های باقی مانده
پیش از این یک دیپلمات نزدیک به مذاکرات هسته ای به خبرگزاری رویترز گفته بود در روزهای آینده تلاش ها باید برای حل و فصل دشوارترین مسائل باقی مانده متمرکز شود.»
این دیپلمات افزود که «همچنان مسائل ورود بازرسان به برخی پایگاه ها، شفافیت، ابعاد نظامی احتمالی برنامه اتمی ایران و تحریمی ها، معضل های دشواری تشکیل می دهند… می توانیم در برخی مسائل به توافق برسیم اما مسائلی اصلی وجود دارد که همچنان بر سر آن ها اختلاف زیاد است.»
مسئولان نزدیک به مذاکرات می گویند که تا کنون توافقی بر سر روند لغو تحریم ها و سرعت آن و چگونگی کاهش ذخیره ایران از اورانیوم غنی سازی شده به غلظت پایین حاصل نشده است.
مساله تحقیقات هسته ای، تعداد سانترفیوژهایی که در آینده از آن ها برای غنی سازی اورانیوم استفاده خواهد شد، مساله ورود بازرسان سازمان ملل متحد به پایگاه های نظامی ایران و دیگر پایگاه ها و تماس با دانشمندان هسته ای ایرانی، از دیگر مسائل مورد اختلاف باقی مانده است.
