علی اصغر بادبان (کارشناس و عضو سابق شورای عالی سازمان تامین اجتماعی) میگوید: اگر خدای ناکرده تامین اجتماعی ورشکست شود، هیچکس از پس این قصه برنخواهد آمد. وقتی چهار میلیون نفر را در هر ضریبی که مایلید ضرب کنید، درمییابید که با ورشکستگیِ سازمان، چه تعداد آدم، گرسنه خواهند ماند. دولت هم به طریق اولی از پسِ پرداخت مستمری اینها برنخواهد آمد.
کمیسیون تلفیقِ مجلس شورای اسلامی در بررسی بودجه سال آینده، پیشنهادات سازمان تامین اجتماعی را نپذیرفت. در بودجهای که تنظیم و ارائه شده، نه تنها پرداخت اصل و فرع بدهیهای سازمان تامین اجتماعی به عنوان مهمترین سازمانِ بیمهگر کشور نادیده گرفته شده، بلکه به عقیده خیلی از کارشناسان، مصوبات کمیسیون تلفیق به دنبالِ رفع کسریهای بودجه دولت از جیب تامین اجتماعی است که این رویکرد، معضل را به شدت پررنگتر میکند. بادبان تاکید میکند اگر راهحل عاجلی برای مشکلات تامین اجتماعی اندیشیده نشود، بحرانِ قریبالوقوع، نیمی از جمعیت کشور را درگیر خواهد کرد.
کمیسیون تلفیقِ مجلس بررسی بودجه را به پایان رساند و نمایندگان مجلس هم نتوانستند به دولت بابت پرداخت بدهیهای سازمان تامین اجتماعی فشار بیاورند. نه تنها راهکاری برای پرداخت این بدهیها ارائه نشد؛ بلکه کمیسیون تلفیق مصوباتی در تعارض با منافع تامین اجتماعی داشت. مثلا اینکه منابع درمان سازمان را به خزانه کل منتقل کنند؛ تهاتر اموال و قسعلیهذا… سوال اینجاست که چرا نمایندگان نخواستند یا در بهترین حال نتوانستند به دولت فشار بیاورند که بدهیهای انباشته کارگران را پرداخت کند؟ آن هم در شرایطی که عموم کارشناسان بیمهای معتقدند اگر طلب سازمان پرداخت نشود، بحران تامین اجتماعی قریبالوقوع است؟
همین الساعه؛ همین الان تامین اجتماعی ده هزار میلیارد تومان به بانک رفاه با نرخ ۱۴ درصد بدهکار است. این پول را گرفته که مستمریها را بدهد. مساله اینجاست که با ده هزار میلیارد تومان هم مشکل پرداختهای تامین اجتماعی حل نمیشود. باید هر ماه همین مقدار وام بگیرد تا بتواند مستمریهای ماهانه را بپردازد. پس قاعدتا به جایی خواهد رسید که توان بازپرداخت همین وامها را هم نداشته باشد. تامین اجتماعی بدون تعارف در حال ورشکستگی است. هرکس بگوید اوضاع غیر از این است، لاپوشانی میکند، میخواهد روی مشکلات، روکش و سرپوش بگذارد؛ میخواهد مردم نبینند و نفهمند که چه خبر است. اگر خدای ناکرده تامین اجتماعی ورشکست شود، هیچ کس از پس این قصه برنخواهد آمد. هیچ کس نخواهد توانست این معضل را حل کند؛ چون چهار میلیون نفر را در هر ضریبی که مایلید ضرب کنید، آنوقت درمییابید که با ورشکستگیِ سازمان، چه تعداد آدم، گرسنه خواهند ماند. دولت هم به طریق اولی از پسِ پرداخت مستمری اینها برنخواهد آمد. آقای رئیس جمهور از اول هم وعده داده بود که بایستی تامین اجتماعی را در شرایط بسیار اضطراری ببینیم و برای حل مشکلاتش، راهکارهایی درخور بیندیشیم.
ما تا به امروز چندین بار با این طناب پوسیده در چاه رفتهایم ، همین الان که داریم صحبت میکنیم، سازمان تامین اجتماعی در شستا دهها کارخانه دارد که کاملا زیانده و بیارزش هستند و امکان راهاندازی و بهسودرسانی آنها هم وجود ندارد. این شرکتها فقط و فقط برای سازمان، هزینه میتراشند؛ همین. آقایان وقتی بحث نصب مدیران که میشود، تامین اجتماعی خیلی جای خوبی برایشان است؛ چون دوستان مدیرشان را نصب میکنند و این مدیران، نفری چندین میلیون هم حقوق میگیرند و روزگارشان میگذرد؛ اما بقیه وقتها تامین اجتماعی به دردشان نمیخورد؛ وبال گردنشان است
این هولناکترین اتفاقی است که ممکن است بیفتد.
اما مهمترین مساله این است که وزارت بهداشت تا حالا در عمر درمانیِ خودش، حتی یک بار صورتحساب درمان به سازمان تامین اجتماعی نداده و هرگز هم نخواهد داد؛ فقط چشم دوختهاند به این ۹ درصدِ درمانِ تامین اجتماعی و دنبال این هستند که از تامین اجتماعی بودجه بگیرند و کمبودهای خودشان را برطرف کنند و این، وحشتناکترین قسمتِ قضیه است؛ اینکه دولت بیاید از تامین اجتماعی بودجه بگیرد، بهشدت هولناک است.