اروپا در رابطه با ایران چه مسیری را طی خواهد کرد.؟ به نوشته ایرنا، کشورهای اروپایی در دو سال اخیر نشان‌دادند که قادر به انجام اقدامی موثر در چارچوب برجام نیستند.
کشورهای اروپایی در ظاهر وزنه‌ای سنگین در توافق هسته‌ای میان ایران و ۱+۵ تشکیل می‌دادند. . با این وجود پس از خروج ناگهانی «دونالد ترامپ» از برجام در سال ۲۰۱۸ این سه کشور در عمل تقریبا هیچ اقدامی را برای جبران نقض آشکار مفاد برجام از سوی واشنگتن و یا جبران ضررهای تهران انجام ندادند.
اقدامات اروپایی‌ها پس از این خروج کاخ سفید از توافق به سه حیطه محدود ماند. این کشورها به ابراز نارضایتی از اقدام رئیس جمهوری آمریکا اکتفا کرده و راه خود را تنها در حد حرف از کاخ سفید جدا نشان دادند. در حالیکه بر اساس برجام قرار بود فروش نفت و تعامل اقتصادی ایران با اروپا تداوم داشته باشد ولی با کوچکترین تهدید ترامپ، اروپا معاملات نفتی با ایران را متوقف ساخت.
پس از ماه‌ها سه کشور اروپایی در مورد ایجاد یک کانال مالی مستقل تصمیم‌گیری کردند اما راه‌اندازی مقدماتی و عملی این کانال مالی هم حدود ۲ سال طول کشید. این مسیر مالی اروپایی هم چندان کارساز نبود و معدود معاملات شکل گرفته در آن نیز از چندصد هزار دلار معامله کالای ضروری برای ایران فراتر نرفت.
رهبران این سه کشور پس از آنکه مشاهده کردند ترامپ اهمیتی به انتقاد و درخواست آن‌ها نمی‌دهد به سوی ایران شتافتند و تلاش کردند ایران را متقاعد سازند با عقب‌نشینی از مواضع خود، بر سر میز مذاکره با آمریکا و تن دادن به خواسته ترامپ حاضر شود. اروپایی‌ها انتظار داشتند تهران همه خواسته‌های موشکی، هسته‌ای و بین المللی مورد نظر کاخ سفید را بپذیرد اما پیش شرط‌های ایران در عمل مانع به نتیجه رسیدن اروپایی‌ها و ضرر احتمالا بیشتر ایران از این مسیر دیپلماتیک شد.
واقعیت آن است که جمهوری اسلامی ایران در ارتقای اولیه جایگاه اروپا در عرصه بین المللی جایگاه ویژه داشته است. تقریبا نخستین موضوع مهم بین‌المللی که باعث فعال‌سازی عرصه سیاست خارجی اتحادیه اروپا شد مربوط به ایران بود. از دهه ۱۹۹۰ و پس از ناتوانی کامل اروپا در حل بحران بوسنی و هرزگوین، تعامل آن ها با ایران نخستین گام‌ها در مسیر حل و فصل مناقشه هسته‌ای را رقم زد.
اروپا از آن زمان تا سال ۲۰۱۵ و امضای برجام بازیگری قابل اعتماد و توانا به شمار می‌رفت
چند ماه قبل روزنامه «نیویورک تایمز» در گزارشی نوشت تلاش اروپا برای حفظ برجام راهبرد خطرناکی است که ممکن است موجب افزایش بی ثباتی شود.
از همان زمان مشخص شد که اروپا تصمیم گرفته‌است مسیر خود در تعامل با موضوع‌های مربوط به خاورمیانه را تاحدودی تغییر دهد.
ترامپ آشکارا نشان داده است که چندان علاقه‌ای به نشست‌های بین المللی همچون جی۷ یا جی۲۰ ندارد. وی حتی سال گذشته با اکراه میزبانی و ریاست نشست گروه ۷ در خاک آمریکا را پذیرفت.
اکنون ناتوانی اروپایی‌ها بیش از پیش نمایان شده و وجهه‌ای برای آن‌ها باقی نمانده است. به اعتقاد تحلیلگران اگرچه در ظاهر شکاف میان اروپا و آمریکا عمیق‌تر شده است اما به‌ویژه در موضوع ایران اتحادیه اروپا برای کسب دوباره اهرم بازیگری خود تلاش دارد تعامل جدی‌تری را با کشورهای منطقه پایه‌ریزی کند.
اگرچه تحلیلگران افزایش شکاف میان آمریکا و اروپا و اوج‌گیری نارضایتی از واشنگتن را دلیلی می‌پندارند که باعث شده کشورهای اروپایی بخواهند سیاست های مستقلانه‌تری را دنبال کنند؛ اما کارشناسان اعتقاد دارند تازمانیکه اروپا در حوزه های اقتصادی به دلار و تصمیم‌های ایالات متحده وابسته باشد هیچگاه قادر نیست سیاستی را برخلاف صلاحدید کاخ سفید اتخاذ کند.
