منطقه خاورمیانه شاهد موج مخالفت کاملا روشن و گسترده‌ای با مذاکرات ایران و آمریکا است که به احتمال زیاد کاخ سفید را شگفت‌زده کرده است. در شرایطی که واشنگتن در حال تلاش برای دست‌یابی به توافقی تاریخی با تهران است، تلاش کشورهای معترض مثل اسراییل و عرب‌های خلیج ..برای تاثیر گذاشتن بر روند مذاکرات باعث شگفتی مذاکره‌کننده آمریکایی است.
حقیقت این است که خلع سلاح هسته‌ای ایران بدون توسل به جنگ، باعث اعتراض نشده؛ بلکه برعکس دست‌یابی به یک توافق معقول مورد استقبال قرار می‌گیرد. ترس از بروز جنگی گسترده و نابودگر در پی هدف قرار دادن تاسیسات هسته‌ای ایران ـ آن طور که جورج بوش و سپس باراک اوباما وعده آن را دادند ـ خیلی زیاد است. به همین دلیل ظرف سال‌های اخیر همه در طرح ایجاد کمربند تنگ اقتصادی علیه ایران همکاری کردند تا این کشور را به عقب‌نشینی از طرح هسته‌ای نظامی‌اش وادار کنند.
هنگامی که ایرانی‌ها پس از انتخاب حسن روحانی اعلام کردند که مایل به توقف بخشی از فعالیت‌های هسته‌ای در قبال رفع برخی تحریم‌ها هستند، دولت اوباما بلافاصله این پیام مثبت را دریافت کرده و وارد روند مذاکرات شد. مشکل اینجاست که دولت آمریکا با دوستان خود شفاف نبوده و به آنها اطلاعات غلطی در مورد یک توافق موقت داده است. طولی نکشید که دوستان آمریکا کشف کردند، پیشنهاد آمریکا بزرگ‌تر از آن است که نشان می‌دهد و نه تنها قصد دارد تا اندازه‌ای اجازه غنی‌سازی به ایران بدهد بلکه به تهران پاداش مادی نیز خواهد داد. به همین دلیل است که همه دچار تردید شده و گمان می‌کنند دولت اوباما برای رسیدن به توافقی با تهران که در آن منافع کشورهای منطقه در نظر گرفته نشده، عجله دارد.
چه چیزی ممکن است علیه منافع کشورهای منطقه باشد؟
نخست آن‌که توافق با ایران برای خلع سلاح هسته‌ای در مقابل قدرت‌گیری این کشور در منطقه به مفهوم این است که آمریکا نیروهایش را از خلیج..خارج کرده و تعهد می‌دهد در درگیری‌های خاورمیانه تا زمانی که ربطی به واشنگتن ندارد، دخالت نکند. دوم؛ پذیرش این موضوع از طرف آمریکا که ایران در مقابل تعهد به عدم استفاده از سلاح اتمی، فعالیت نظامی ـ هسته‌ای خود را ادامه دهد.
هر دو احتمال برای کشورهای منطقه بسیار بد و خطرناک است. در حالت اول، ایران تشویق می‌شود که شکست هسته‌ای خود را از طریق جنگ‌افروزی بیشتر در خاورمیانه در افق‌هایی فراتر از سوریه ادامه دهد. در مورد دوم، ایران به سلاحی شکست‌ناپذیر مسلح می‌شود که تمایل این کشور به انتقام را افزایش داده و کشورهای خلیج..را وادار می‌کند تا برای مقابله با ایران به سلاح هسته‌ای متوسل شوند. در نتیجه خاورمیانه پر از دیوانگان، شاهد رقابت اتمی خواهد شد.
در پاسخ به این ترس، یکی از مسوولان آمریکایی در کنفرانس محرمانه به من گفت که آمریکا اجازه نخواهد داد ایران به رفتار ستیزه‌جویانه‌ی خود ادامه دهد. مشکل این است که ما اکنون در برابر وضعیت بی‌سابقه‌ای قرار داریم که به رفتار ایران باز می‌گردد. حکومت ایران گمان می‌کند ـ شاید هم حق دارد ـ که خودش یا هم‌پیمانانش هر کاری که بکنند، دولت اوباما دخالت نخواهد نکرد. برای نخستین بار است که هزاران تن از سربازان ایرانی خارج از خاک این کشور مشغول جنگ هستند، رفتاری که حتی محمود احمدی‌نژاد نیز مرتکب آن نشده و تنها چند گروه از هم‌پیمانان ایران مانند حزب‌الله را وارد روند جنگ کرد. ایران روحانی، با سربازان خود وارد جنگ شده و گمان می‌کند که دولت آمریکا هیچ واکنشی نشان نخواهد داد.
در شرایطی که اوباما مشغول نرد عشق با ایران است، هیچ کاری برای اطمینان بخشیدن به هم‌پیمانان خود نکرده و حتی دست نظام‌های ایران و سوریه را در ارتکاب جنایت‌های هولناک در خاک سوریه نبسته است. آمریکا تنها ادعا می‌کند که به ایران اجازه چنین رفتاری را نمی‌دهد، در حالی که عملا سکوت واشنگتن باعث بروز بزرگ‌ترین فاجعه تاریخ منطقه شده است. صد و سی هزار نفر در سوریه کشته شده و نزدیک به شش میلیون نفر آواره شده‌اند، از جنگنده و سلاح سنگین علیه شهرها و شهروندان استفاده می‌شود و همه اینها کافی نیست، بلکه ایران تعجب می‌کند که چرا کشورهای منطقه از روند مذاکرات پیچیده و پنهان تهران و واشنگتن عصبانی می‌شوند. ایرانی‌ها برای این مذاکره می‌کنند که دست‌شان در منطقه بازتر از قبل شود.
منبع: الشرق‌الاوسط / مترجم: علی مهتدی ـ ایران در جهان
