تنها تهران نیست که کودکانش را می‌فروشد؛ ساری، آمل و دهها شهر دیگر که هنوز کسی از آنها خبر ندارد، شاهد فروش کودکان هستند. قیمت: از ۴۰۰ هزار تومانی که به مادر و پدر می‌رسد تا هفت هشت میلیونی که جیب دلال را پر می‌کند.
به گزارش رادیو دویچه وله، زن و شوهر، سرایدار مجتمعی مسکونی در تهران و صاحب یک فرزند بودند که زن بار دیگر حامله شد. دومین زایمان، دوقلوهایی را برای این زوج به دنیا آورد که خواهانش نبودند.
مرد پس از مدتی تصمیم به فروش یکی از دوقلوها می‌گیرد. موضوع را با زن در میان می‌گذارد. سعی می‌کند قانعش کند: «ما حتی پول شیرخشکشان را هم نداریم. یکی‌شان را می‌دهیم به یک خانواده پولدار، هم بچه خوشبخت می‌شود هم ما با پولی که می‌گیریم سرو سامانی به دو بچه دیگر می‌دهیم. فکر کن، عقل داشته باش، با احساست تصمیم نگیر.»
زن اما همه وجودش حس است و مادری و تنها چیزی که نمی‌تواند به آن فکر کند جدایی از کودکش حتی به قیمت بهتر شدن زندگی آن دو تای دیگر است. دست به دامان خانواده‌ای می‌شود که برای کار به خانه‌شان می‌رفته. با اشک و زاری داستان را می‌گوید. این خانواده، پدر را می‌خوانند و به او قول می‌دهند خرج دوقلوها را تا رسیدن به سن مدرسه تقبل کنند. “بعدش هم خدا بزرگ است. شاید توانستیم و به کمک‌هایمان ادامه دادیم”.
حالا دوقلوها دوسالشان نشده. هنوز شیرخشک می‌خورند. چندین خانواده با هم مخارجشان را تامین کرده‌اند. مادرشان هربار که خانواده خیر را می‌بیند می‌خواهد دست زن را ببوسد. او حالا هر سه فرزندش را در کنار خود دارد؛ هرچند با فقر.
این داستان واقعی است. مجتمع مسکونی در یکی از محلات شرق تهران است. اما این پدر و مادر تنها پدر و مادری نیستند که قصد فروش فرزندشان را داشته‌اند.
بهمن ماه سال ۱۳۹۲ بود که روزنامه اعتماد گزارشی تکان‌دهنده از خرید و فروش کودکان در محله دروازه غار تهران منتشر کرد. “از صد هزار تومان تا پنج ميليون تومان”، قیمت کودکانی است که بنا بر این گزارش در دروازه غار خرید و فروش می‌شوند.
روزنامه شهروند نیز همین امروز (چهارشنبه ۲۳ اردیبهشت / ۱۳ مه) گزارشی منتشر کرده از خرید و فروش کودکان در آمل و ساری. کسانی که در این گزارش میدانی با آنها گفت‌وگو شده اکثرا معتاد هستند و به دلیل اعتیاد مجبور به فروش کودکانشان شده‌اند.
سودابه ۲۲ ساله یکی از این مادران است که یک سال پیش دو فرزند کوچکش را به قیمت ۴۰۰ و ۵۰۰ هزار تومان به طلبکارهای شوهرش فروخته است. الناز محمدی تهیه‌کننده این گزارش نوشته است: «سودابه حالا علاوه بر حسرت ندیدن بچه‌هایش، یک حسرت دیگر دارد؛ این‌که بلد نبوده آنها را به قیمت بالاتری بفروشد: “من که نمی‌دونستم. تا حالا بچه نفروخته بودم. می‌گن بچه بالای یه‌میلیون تومان قیمتشه، ولی ما ارزون دادیمشون رفتن”.»
در جای دیگری از این گزارش از قول کارشناس ایدز مرکز بهداشت استان مازندران نقل شده که در مناطق حاشیه‌ای ساری و آمل دلال‌هایی هستند که زنان معتاد را ترغیب به بچه‌دار شدن می‌کنند. یکی از این دلال‌ها گفته حدود هفت تا هشت میلیون برای هر بچه به او می‌رسد.
اکثر کودکان فروخته‌شده مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند
دلالان و واسطه‌هایی که کودکان را می‌خرند، با آنان چه می‌کنند؟ محمد لطفی، عضو جمعیت دفاع از حقوق کودک می‌گوید: «معمولا بیشتر بچه‌هایی که فروخته می‌شوند برای استفاده از نیروی کار خریداری می‌شوند اما مورد فروش به خانواده‌هایی که بچه‌دار نمی‌شوند هم وجود دارد.»
فعال حقوق کودکی که نخواست نامش فاش شود اما می‌گوید متاسفانه به دلیل سخت‌تر شدن قوانین مربوط به صدور شناسنامه، فروش کودکان به خانواده‌هایی که بچه‌دار نمی‌شوند بسیار کم شده و بیشتر این کودکان توسط باندهای قاچاق به منظور جابه جایی مواد مخدر و یا گدایی خریده می‌شوند.
این فعال مدنی می‌گوید: «ما امیدواریم، از ته دل امیدواریم که این کودکان لااقل به خانواده‌هایی که خواهان فرزند هستند سپرده شوند اما متاسفانه در اکثر موارد این اتفاق نمی‌افتد و این بچه‌ها سر از خیابان درمی‌آورند و مورد آزار و سوءاستفاده قرار می‌گیرند».
هیچ آماری از فراوانی فروش کودکان در دست نیست. کسی هم نمی‌تواند بگوید این پدیده مختص تهران است یا شهرهای دیگر هم آن را تجربه کرده‌اند. هیچ‌کس نمی‌داند دقیقا بعد از فروخته شدن چه بر سر این کودکان می‌آید. اما یک چیزمسلم است: مطابق ماده اول پروتکل الحاقی میثاق بین‌المللی حقوق کودک “فروش کودک به معنی هر عمل و معامله‌ای که به موجب آن کودکی به وسيله فرد يا افرادی در مقابل سود (حق الزحمه) يا هر مورد ديگر به ديگران منتقل شود، ممنوع است”.
