با مجید تخت روانچی، درباره وضعیت اقتصادی پس از برجام هم صحبت کردیم. او همچنان به سرمایه گذاری شرکت های بزرگ اروپایی از جمله شرکت های بین المللی نفتی در ایران امیدوار است و معتقد است، دلایل احتمال تاخیر در قرارداد ایرباس و کندی همکاری بانک های بزرگ اروپایی با ایران برایتان روشن می شود، چرا حدود 20 میلیارد دلار پول نفت ایران هنوز از طرف چپنی ها به ایران تحویل نشده است؟
از ابتدای سال 96 کمتر از 40 میلیارد دلار نفت توسط ایران فروخته شده که پولش به حسابهای بانک مرکزی منتقل شده است. در حقیقت در بحث فروش نفت و ارتباطات بانکی مرتبط با این موضوع، مشکلات موجود در گذشته را رفع کردهایم.
وقتی درباره مشکلات بانکی صحبت میشود، اشاره شان به نحوه ارتباط با بانکهای بزرگ خارجی است که عمدتا در اروپا قرار دارند . این بانکها به دلیل نگرانی از فشار یا جریمههایی که ممکن است آمریکا علیه آنها اعمال کند، خودشان تصمیم میگیرند که فعلا وارد کار با ایران نشوند.
ایران در ایتالیا حدود پنج میلیارد دلار فاینانس پروژه امضا کرد و بانکهای ایرانی و ایتالیایی درگیر پروژهها شدند. پیام این موضوع بسیار گویاست. اینکه پیش از اعلام نظر رییسجمهور آمریکا درباره تمدید لغو تحریمها، ایتالیا تصمیم میگیرد که با ایران وارد چنین تعاملی شود، نشان میدهدایتالیایی ها مایلند با ایران همکاری کنند.
البته در آخرین اقدام آمریکا برای قرار دادن اسامی جدید در لیست تحریمیها، اینکه رئیس قوه قضاییه ما را در لیست قرار دادند کار بسیار زشت و خارج از چارچوب های بینالمللی بود؛ با این اقدام آنها وارد حوزه ای شدند که از کارشان پشیمان خواهند شد. درست است که از دید ما وضع چنین تحریمهایی یک نمایش است اما آنها در حال گذشتن از یک سری خط و خطوط هستند.
با توجه به اینکه حجم مبادلات اقتصادی اروپا با آمریکا با رقمی نزدیک به 600 میلیارد دلار به مراتب بسیار بیشتر از حجم مبادلات اقتصادی 20 میلیارد دلاری اروپا و ایران است، آیا این اتفاق در نهایت میتواند منجر به تغییر موضع اروپاییها شود؟
اگر فقط بحث اقتصادی مطرح باشد با توجه به سقف مبادلات تجاری ما با اروپا 20 میلیارد دلار و میزان مبادلات اروپا با آمریکا حدود 600 میلیارد دلار است، پس آنها بعد از مقایسه حجم مبادلات اقتصادیای که با ایران و آمریکا دارند، ایران را انتخاب نمیکنند اما یکی از دستاوردهای مهم سیاست خارجی اروپا و حتی به گفته برخی تنها دستاورد سیاست خارجی این قاره برجام است. اروپاییها برجام را به عنوان موضوعی که در شکلگیری آن نقش داشتهاند، میبینند. نگاه اروپا به برجام در چارچوب مسائل امنیتی است؛ آنها میگویند درگیری سوریه باعث مهاجرت پناهجویان بسیاری به اروپا شد در حالی که تعداد کمی از این پناهجویان به دلیل بعد مسافت به آمریکا رفتند؛ اروپاییها معتقدند در این زمینه آنها متضرر میشوند و آمریکاییها نمیتوانند در موضوعی که مربوط به امنیت اروپا است یک نفره نظر بدهند.
البته در مسائل منطقهای در حال گفتوگو با آنها در مورد مسائل مربوط به یمن، سوریه و مبارزه با تروریست هستیم
بعد از برجام ما با شرکتهای هواپیما سازی ایرباس، ایتیآر و بوئینگ قراردادهایی را امضا کردیم و این سه شرکت نیز پیش از امضای قرارداد مجوزهای لازم را از اوفک (وزارت خزانهداری آمریکا) اخذ کرده بودند. از نظر اخذ مجوز ما تا سال 2020 مشکلی نخواهیم داشت و پس از آن باید مجوزهای جدید صادر شود.