ساعت 24-دیروز ساعت 13 و 41 دقیقه حوالی دماوند زمین لرزید و در تهران نیز احساس شد. به گفته کارشناسان این زلزله که در عمق 12 کیلومتری رخ داده است، از پسلرزههای زلزله 5.1 ریشتری 19 اردیبهشت ماه به شمار میرود.
دکتر مهدی زارع، استاد تمام پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله در باره زلزله روز گذشته میگوید:” وی از عدم تخصیص بودجه و اعمال برخی از محدودیتهای مالی برای انجام پروژههای زلزلهشناسی با عنوان «خودتحریمی» نام برد و گفت، در شرایطی که جامعه علمی کشور به دلیل تحریمهای یکجانبه امریکا برای انجام همکاریهای بینالمللی در حوزه زلزله با مشکل و محدودیت مواجه است، از داخل کشور نیز با عدم درک و شناخت مسوولان نسبت به پیامدهای زلزله مواجه است. عدم درکی که به گفته دکتر زارع، به نداشتن «درد» و نرفتن به دنبال «درمان» منجر شده و «خودتحریمی» را در پی داشته است.
وی معتقد است که مردم امکانات لازم برای محافظت از خود در برابر زلزله را ندارند، به مردم گفته میشود که به جاهای امن بروند. کجا امنتر است که مردم بروند؟ کجا را دارند که بروند؟ در ثانی، این جمعیت میلیونی را چطوری میخواهید به جای امن بفرستید. برخی از همکاران من هم وقتی میخواهند به مردم توصیه کنند، توصیههایی از سر سیری میکنند و خودشان هم نمیدانند که چه توصیهای میکنند. اگر به خودشان هم بگویید که خانواده تان را ببرید به جای امن، نمیدانند که کجا باید بروند.
در کشور ما کمبودهای زیادی در حوزه مربوط به زلزلهشناسی و هشدار سریع وجود دارد. کمبود خیلی بزرگی که در کشور وجود دارد، کمبود درک و شناخت واقعیت است. وقتی کمبود درک و شناخت وجود داشته باشد، آن وقت دیگر درد هم حس نمیشود. یعنی کمبود درد هم داریم. در این صورت، برای درمان اقدامی صورت نمیگیرد.
من و همکارانم اگر سالهای سال هم درباره این مسائل حرف بزنیم، مسوولان به ما میگویند که چون رشته و تخصص شما این هست، مساله زلزله برایتان به دغدغه تبدیل شده و مهم است. اما این همه ماجرا نیست.
به عنوان مثال صبح چهارشنبه و قبل از وقوع پسلرزه 4 ریشتری، اتفاقا درباره زلزله تهران در جلسهای دنبال بودجه بودیم، اما یکی از پاسخهایی که دریافت کردیم، این بود که مطلقا بودجهای وجود ندارد. اما من فکر میکنم نبود بودجه به خاطر این است که اساسا مسالهای وجود ندارد و هر گونه صرف بودجه درباره هر نوع کار مطالعاتی و علمی، اگر به زبان هم نیاید، تصور پس ذهن این است که داریم پولمان را دور میریزیم. . بنابراین، صحبت این بود که با همکاریهای بینالمللی کمبودهای مطالعاتی را جبران کنیم، اما ما تحریم هستیم و حتی چین و روسیه ملاحظاتی در این باره دارند. در واقع در داخل هم که بخواهیم حرکتی انجام دهیم، پاسخ این است که حتی یک ریال بودجه هم وجود نداردیم.