کلاب هاوس: هزینه و فایده‌ی پروژه‌ی هسته‌ای برای ایران چقدر است؟

بحثی در کلاب هاوس بین علی اکبر صالحی رئیس انرژی اتمی رژیم و تحلیلگران رژیم برای نجات رژیم از غرقابی که دران گرفتار شده است درگرفته بود. مطالب ان جالب بود. موضوعاتی از قبیل اینکه چرا رژیم به دنبال هسته ای است و تا کجا میخواهد ادامه بدهد و اینکه هزینه های ان برای جامعه تا همین اینجا، چقدر بوده است. اینجا باید تاکید کنم که همه این افراد از عاشقان ولایت هستند و خواهان بقای بیشتر این رژیم و مانع حاکمیت مردم هستند. خواندن نظریات انها نیز شناخت ما را بهتر و بیشتر میکند. خلاصه از ان به نوشته. انصاف نیوز:

چندی پیش علی اکبر صالحی رئیس آژانس انرژی اتمی، در کلاب هاوس به گفت‌وگو در مورد ابتلائات، چالش‌ها و هزینه‌های توان هسته‌ای پرداخت. علیرضا نامور حقیقی -تحلیلگر سیاسی و استاد تاریخ- به هزینه‌-فایده‌ی غنی‌سازی اشاره کرده .

علیرضا نامور حقیقی: مسئله این است که بعد از گروگان‌گیری و جنگ با عراق می‌شود گفت بزرگترین خسارتی که تا الان و بیش از آن دو پروژه به ایران وارد شده در مورد این پروژه‌ی هسته‌ای و غنی‌سازی است، شما ۳ استدلال فرمودید، یکی‌اش استدلال محیط‌زیستی بود، یکی‌اش هم استدلال تنوع انرژی، و سوم هم استدلال اقتدار. هر سه این استدلال‌ها با اشکالات جدی مواجه است. ما تا الان، از ۱۳۸۱ تا الان به جز هزینه‌هایی که شما برای ساخت فرمودید هفت میلیارد دلار صورت گرفته، حداقل دو هزار میلیارد دلار خسارت دیدیم. اگر خواستید من ریز این محاسبات را دارم.

درحوزه‌ی انرژی، فرصت‌هایی که در پتروشیمی، در کاهش صادرات نفتی، در خروج نیروهای انسانی، در حوزه‌ی آلومینیوم، مس، فولاد و… همه‌ی اینها را من دقیق درآوردم و می‌توانم خدمت‌تان بدهم. فقط یک جمله‌اش را آقای روحانی و آقای ظریف می‌گویند ۲۵۰ میلیارد دلار در این سه سال. البته آقای ظریف گفتند یک تریلیون دلار در این سه سال.

بنابراین شما یک پروژه‌ای ران (راه‌اندازی) کردید که دو هزار میلیارد دلار هزینه داشته است. استدلالتان این است که محیط‌زیست را توانستید حفظ کنید. خب ما تکنولوژی لازم برای اینکه گازهایی که از سر چاه‌های نفت هست را نمی‌توانیم داشته باشیم، شما می‌دانید چقدر این آلودگی تولید می‌کند؟یا اتومبیل‌هایی که ما داریم، اگر تحریم نبود و می‌توانستیم تکنولوژی‌های نو داشته باشیم می‌دانید چقدر سطح آلودگی پایین‌تر از میزانی بود که الان هست؟

دوم اینکه شما می‌فرمایید ما توانستیم اقتدار پیدا کنیم، شما ببینید به‌خاطر این تحریم‌ها ما منابع مالی‌مان را برای توسعه‌ی علم در همه‌ی رشته‌ها تعطیل کردیم. در حوزه‌ی پزشکی یک استاد نمی‌تواند مقاله‌اش را در ژورنال پزشکی چاپ کند می‌گویند تحریم است و… بنابراین در حوزه‌ی علم یک بخش از علم را گرفتیم، و همه‌ی حوزه‌های علم به دلیل تحریم‌ها و عدم دسترسی به تجهیزات لابراتواری و… خسارت دیدند.

سوم، شما غنی‌سازی را با نیروگاه یکی گرفته‌اید. در حالی که اصلا اینطور نیست. مگر امارات متحده صنعت غنی‌سازی دارد؟ بسیاری از کشورها صنعت غنی‌سازی ندارند ولی نیروگاه هسته‌ای دارند.
چهارم، شما می‌فرمایید اگر غنی‌سازی نبود یک جای دیگر را گیر می‌دادند.

اصلا اینطور نیست، اگر شما نظر کارشناسی را قبول دارید اکثر کارشناسان روابط بین‌الملل معتقدند آن چیزی که می‌تواند اجماع و تحریم‌های سازمان ملل ایجاد کند فقط صنعت هسته‌ای، آن هم غنی‌سازی است. چرا؟ برای اینکه «گیم چنجر» است، درحوزه‌های دیگر ما همیشه تحریم داشتیم و با آمریکا مسئله داشتیم، در مسائل منطقه و… ولی مسئله‌ی غنی‌سازی را آمریکا نه فقط در مورد ایران، در مورد کره جنوبی هم انجام داده.

سوال من این است که چون غنی‌سازی نه هویت است، نه مرز و نه دفاع؛ من می‌خواهم بدانم تحت چه شرایطی ایران حاضر است این غنی‌سازی را بدهد و چیز دیگری بگیرد؟ فی‌المثل اگر آمریکا حاضر باشد تحریم‌های تکنولوِژی، سرمایه‌گذاری و نفتی را بردارد آیا ایران حاضر است غنی‌سازی را کنار بگذارد؟

و سوال دوم، شما فکر می‌کنید اگر این را به رفراندوم بگذارید چند درصد جامعه‌ی ایران از این پروژه حمایت می‌کنند؟

علی‌اکبر صالحی: من گفتم که مثلا هفت میلیارد را من درآوردم، من خوشحال می‌شوم اگر این لیست را در اختیار بگذارند، و لیست متقن و مستندی باشد. نه اینکه همینطور حساب بکنیم ده‌هزار ایرانی به خارج از کشور رفتند پس اینقدر پول خارج شده، اینطوری برای همه‌ی کشورها می‌شود از این لیست‌ها درست کرد، برای عربستان، امارات، ترکیه و خیلی جاها می‌شود از این لیست‌ها درست کرد.

نامور: یک تریلیون و صد میلیاردش فقط در حوزه‌ی انرژی است.

صالحی: این را اگر برای من محبت کنید بفرستید، اگر متقن باشد ما قبول می‌کنیم. این اعداد را همینطوری می‌شود صحبت کرد ولی چطوری بیاوریم بر روی کاغذ که دقیق و مستند باشد…

نامور: آقای دکتر، فقط در همین سه سال ۲۵۰میلیارد دلار است، چیزی است که خود آقای روحانی و آقای ظریف گفتند. آقای ظریف که می‌گوید یک تریلیون دلار. نوزده سال حساب کنید که ما یک میلیون بشکه نفت کمتر فروختیم، همین را حساب کنیم.

صالحی: نفت که از بین نرفته است، زیر زمین مانده.

نامور: بله، ولی قیمتش دارد پایین می‌آید.

صالحی: البته من فرصت‌های از دست داده را رد نمی‌کنم. خودم الان یک فرصت از دست داده به خاطر مسائل سیاسی را به شما می‌گویم. آن لوله‌ی نفتی که از آذربایجان به ترکیه رفت قرار بود از ایران بیاید. هم برای آذربایجان و هم ما به صرفه بود. به دلایل سیاسی در زمان کلینتون چنین فرصتی از دست رفته، ما این را کتمان نمی‌کنیم، فرصت از دست رفته اما ببینید ما در یک چالش هستیم.

ما از نظر علمی و نه از نظر صنعتی، از نظر صنعتی عقب هستیم، من دارم خدمت‌تان عرض می‌کنم اما از نظر علمی و از نظر فناوری داریم خیلی خوب کار می‌کنیم.

نامور: دکتر، ایران بزرگ‌ترین منبع گاز را دارد و کمترین استفاده را در مقایسه با بزرگ‌ترین منبع داشتن، می‌کند عمدتا هم به خاطر تحریم است. اگر در حوزه‌ی آی‌تی سرمایه‌گذاری کرده بودید هم قدرت می‌ساختید هم ده مرتبه بیشتر در حوزه‌ی دفاع هم می‌توانستید موقعیت ایجاد کنید. عرضم این است که جنگ هم به یک نقطه‌ای رسید کهم خمینی ترجیح داد که ادامه ندهد، هر چند که گفته بودند تا آخرین قطره‌ی خون می‌جنگیم. من می‌گویم که این غنی‌سازی که نه مرز است، نه دفاع است، نه هویت؛ یک قدرتی هست، قدرت را شما می‌توانید با قدرت تاخت بزنید. این را حاضرید با چه چیزی تاخت بزنید؟ اگر آمریکا چه چیزی بدهد شما حاضرید غنی‌سازی را ببندید که از این بحران بیایید بیرون؟

صالحی: احسنت، خودت جواب خودت را دادی. خیلی ممنونم شما یک حرف خوبی زدید. قدرت است و ما این قدرت را الان بیاییم معاوضه کنیم. پس تا قدرت نداشته باشید شما جای چانه‌زنی ندارید. تمام بحث ما این است. اقتدارآفرینی یعنی این. الان چرا می‌گویند غنی‌سازی ۲۰درصد را بگذار کنار؟! اگر ما غنی‌سازی ۶۰درصد را هم راه انداختیم و فلز اورانیوم را هم واقعا راه انداخته بودیم طرف مقابل دیگر چه می‌کرد، می‌گفتند آنها را بگذار کنار، ما این کارها را می‌کنیم. پس شما عنصر قدرت را فراموش نکنید.

نامور: دکتر، خط قرمز دارد؛ این را تا کجا می‌خواهید ادامه دهید؟ ما جنگ هم…

صالحی: آقای دکتر علیرضا؛ باز هم حرف درستی زدید، خط قرمز می‌دانید چه زمانی تعیین می‌شود؟ خط قرمز در جنگ اراده‌ها تعیین می‌شود. ما با عقلانیت کار کردیم. مشکلات داخلی داریم و همه علیه همدیگر داریم پرخاش می‌کنیم اما ما یک کشور صاحب عقلانیت سیاسی هستیم، شما فرمودید امام جنگ را متوقف کرد، این نشان از عقلانیت دارد؛ نتیجه‌اش چه شد؟ نتیجه‌اش این شد که صدام را از ته چاه بیرون آوردند و ایران الان در خاورمیانه نقش‌آفرین است.

اگر ایران یک کشور ضعیف و دسته سوم بود که امریکا له می‌کرد و از رویش عبور می‌کرد، کاری به این کارها نداشت؛ اما می‌داند که نمی‌تواند پنجه در پنجه بیندازد. نه اینکه قدرت ندارد ولی می‌داند چقدر برای خودش هزینه خواهد داشت. بله، ما گرفتار می‌شویم اما آمریکا هم گرفتارتر می‌شود. ما اجازه نداریم هیچ حق هسته‌ای را واگذار کنیم.