مانور نظامی – امنیتی سپاه پاسدارن در تهران در وحشت از خیزشهای مردمی پیش روی

فرمانده کل نیروی تروریستی و ضد مردمی سپاه پاسداران جمهوری اسلامی در یک نشست خبری روز سه‌شنبه (۱۰ شهریور/۱سپتامبر) گفت که در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه این هفته “رزمایش اقتدار ثارالله با حضور بیش از ۵۰ هزار بسیجی در قالب ۲۵۰ گردان” در تهران برگزار می‌شود.

به گزارش دویچه وله آلمان، او هدف از برگزاری این رزمایش را “آمادگی برای مقابله با تهدیدات دفاعی، امنیتی، امداد و نجات و همچنین تمرین نیروها” عنوان کرد. اما تاکید ویژه ‌‌او بر “نگرانی از برداشت برخی مسئولان” در مناسبات با آمریکا پس از توافق هسته‌ای بود.

محمدعلی جعفری گفت: «آنچه در مقطع کنونی به عنوان مسائل پس از توافق موجب نگرانی است، نگرانی از تهدیدهای نظامی، امنیتی یا غیره نیست، چرا که کسی در شرایط فعلی درباره تقویت توان دفاعی کشور تردیدی ندارد.»

نگرانی اصلی به گفته او این است که “کسانی فکر کنند دشمنی آمریکا با ما تمام شده و یا کاهش پیدا کرده است و پس از این تحلیل‌ها اقداماتی صورت گیرد و راه‌هایی با این نگاه‌های ساده اندیشانه به دشمن باز شود که اینها نگران کننده است”.

روی سخن فرمانده کل سپاه پاسداران با حرف‌هایی است که حسن روحانی، رئیس جمهور در همدان زده بود. او روز سوم شهریور گفته بود: «بعد از ۲۳ ماه تلاش و مذاکره توسط دیپلمات‌های ملت به نقطه‌ای رسیده‌ایم که توانسته‌ایم سایه شوم جنگ را از سر مردم برداریم و امنیت واقعی را به کشور بازگردانیم.»

موضع فرمانده کل سپاه در عین حال تاکیدی بر سخنان اخیر آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی است که تاکید کرده بود اجازه نفوذ اقتصادی، فرهنگی یا حضور سیاسی آمریکا در ایران را نمی‌دهد.

آیت‌الله خامنه‌ای روز دوشنبه (۲۶ مرداد / ۱۷ اوت) گفته بود که آمریکا می‌خواهد از توافق هسته‌ای به منظور “نفوذ اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در ایران” استفاده کند و او “قاطعانه” در برابر این تلاش خواهد ایستاد.

“تعامل” بی تعامل

در جریان مذاکرات هسته‌ای، نماینگان ایران، به ویژه وزیر خارجه ایران وارد شکلی از رابطه با نمایندگان آمریکا شدند که در تاریخ جمهوری اسلامی ایران بی‌سابقه بود (برای نمونه می‌توان به قدم زدن ظریف و کری با یکدیگر در خیابان‌های ژنو اشاره کرد).

این مذاکرات و نتایج آن امیدواری‌هایی در سطح جهان و به ویژه برای گروه‌هایی در ایران و آمریکا به وجود آورد که شاید مناسبات میان دو کشور از این پس به تدریج گسترش یابد.

باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا گفت که یکی از دستاوردهای جانبی توافق هسته‌ای می‌تواند بهبود مناسبات سازنده میان ایران و آمریکا باشد. او البته بر این نکته نیز تاکید کرده بود که این امر به فوریت عملی نخواهد شد و چه بسا هرگز رخ ندهد.

حسن روحانی، رئيس جمهور ایران نیز در مردادماه امسال در یک “گفت‌وگوی تلویزیونی با مردم” از “رای مردم به یک تعامل سازنده با جهان” سخن گفته بود.

روحانی در همین برنامه از دیدگاهی انتقاد کرده بود که “می‌پندارد ایران در برابر دنیا دو راه دارد یا پیروزی یا شکست”. او چنین دیدگاهی را غیرمنطقی خواند و گفت راه سومی نیز وجود دارد که تعامل سازنده در چارچوب منافع ملی است.

بیشتر بخوانید: جان کری: محدودیت‌ها علیه برنامه هسته‌ای ایران مادام‌العمر هستند

“تعامل سازنده” مورد نظر رئیس جمهوری از سوی تندروهای حکومت ایران بارها با واکنش روبرو شده است. فرمانده سپاه پاسداران در سخنان امروز خود هشدار داد که “دشمن بیشتر به سمت رویکرد تهدیدات نرم سیاسی، فرهنگی و اقتصادی روی آورده است”.

به گفته محمدعلی جعفری، آیت‌الله خامنه‌ای “این ترفند و برنامه جدید دشمن” را افشا کرده و “از آن زمان به بعد این تذکرات رهبری به مسئولان کشور در مقاطع مختلف ادامه پیدا کرده است”.

این سخنان در حالی بیان می‌شود که رهبری جمهوری اسلامی پیش از رسیدن به توافق هسته‌ای گفته بود در صورتی که مذاکرات با موفقیت به سرانجام برسد، ایران آماده است در دیگر موارد نیز با ایالات متحده امریکا گفت‌وگو کند.

توافق هسته‌ای و نگرانی‌های نظامی ایران

شورای امنیت روز ۲۰ ژوئیه (۲۹ تیر) به اتفاق آرا٬ با ۱۵ رای موافق و بدون مخالف٬ طی قطعنامه‌ای توافق جامع هسته‌ای ایران و شش قدرت جهانی را به تصویب رساند. طبق توافق وین، تحریم‌های تسلیحاتی ایران برای ۵ سال و محدودیت دستیابی به تکنولوژی موشکی تا ۸ سال دیگر ادامه خواهد داشت. در توافق هسته‌ای این نیز پیش‌بینی شده که اگر ایران به تعهدات خود عمل نکرد، تحریم‌های لغو شده به طور خودکار دوباره به جریان بیفتند.

فرمانده سپاه پاسداران ایران بلافاصله به تصویب این قطعنامه در شورای امنیت اعتراض کرد و گفت که “برخی از موارد مندرج در پیش‌نویس قطعنامه توافق هسته‌ای با خطوط قرمزی که رهبر جمهوری اسلامی ترسیم کرده مغایرت دارد.”

او تاکید کرد که هر قطعنامه‌ای که “در تضاد با خطوط قرمز کشور” باشد اعتبار ندارد. محمدعلی جعفری خط قرمز حیاتی را “حفظ و ارتقای توان دفاعی ایران” خواند. هم‌زمان وزیر دفاع نیز از ادامه برنامه‌های موشکی خبر داد.