منصور امان – روحانی “اجازه” را ندارد، حال چه؟

amanپژواک جدال پُر سر وصدایی که گرد مُکالمه تلفُنی حُجت الاسلام روحانی با آقای اوباما درگرفته، رساتر از همه در میان طرفهای گُفتُگوهای اخیر وی در نیویورک شنیده خواهد شد. از این زاویه، آقای خامنه ای و باند او با یک خرابکاری جدی در ابتدای کار، به پروسه “نرمش قهرمانانه” وارد شده اند.

این پُرسش که تغییر لحن و ژست جانشین آقای احمدی نژاد در کشمکش هسته ای با غرب باور پذیر هست یا نه، موضوعی است که طرفهای خارجی “نظام” پاسُخ آن را به جریان عمل موکول ساخته اند. اما پیش از آن که این روند راستی آزمایی حتی به گردش بیافتد، مساله کلیدی که پیش فرض مُعامله به حساب می آید، یعنی توانایی واقعی دولت جدید رژیم مُلاها در وارد شدن به روند مزبور، زیر ذره بین آنها قرار دارد. چه، این مبنایی است که ژستهای نمادین حجت الاسلام روحانی را معنی می کند و مرز اقدامهای عملی او در آینده را نشان می دهد.

جناح پیروز در نمایش انتخابات ریاست جمهوری می گوید که مُوافقت آقای خامنه ای برای کاهش بُحران در روابط خارجی را کسب کرده است. آخرین بار آقای روحانی در سفر به نیویورک از طریق شبکه تلویزیونی “ای بی سی” اطمینان داد: “رهبر مُعظم ایران به دولت من اجازه داده است تا آزادانه در باره موضوعات مُذاکره کنم.”

این ادعایی است که واکُنش منفی آقای خامنه ای و نزدیکان او به گُفتُگوی مُستقیم آقایان روحانی و ظریف با رییس جمهور و وزیر خارجه آمریکا آن را تایید نمی کند. تایید یا دستکم سُکوت “رهبر مُعظم” در برابر این تماسها، می توانست مُستند ترین مدرک از چراغ سبز وی به دولت جدید باشد، حال آنکه او به صراحت و به طور علنی به مُخالف با تحرُکات دیپلُماتیک دولت برخاسته و آن را “نابجا” خوانده است.

آقای خامنه ای بدینوسیله نه تنها علامت می دهد که با وجود جا به جاییها در دستگاه سیاسی، تغییری در هیرارشی تصمیم گیری به وجود نیامده، بلکه شکاف در هرم قُدرت بر سر محورهای استراتژیک “نظام” در سیاست خارجی را به سطح و نمایش همگانی درآورده است.

او و زیردستانش با تدبیر خرابکارانه خود، اینک باند رقیب و نماینده آن، آقای روحانی را در برابر دو گُزینه قرار داده اند؛ آنها باید یا روی ریلی که “رهبر” می گذارد و برایش “اجازه” صادر می کند حرکت کنند، یا برای عمل به آنچه که وعده داده اند، از خود مایه بگذارند و راه گشایی کنند.

آقای روحانی در نخُستین آزمون بین المللی برای اثبات اینکه دولت او با دولت گوش به فرمان و سپس فلج آقای احمدی نژاد تفاوُت دارد، موفق نبوده است. این اما هنوز پایان مُسابقه نیست.