در همان هنگام که دستگاه سیاسی جمهوری اسلامی با یک اعتشاش درونی تمام عیار دست و پنجه نرم می کند، آیت الله علی خامنه ای به گوشه ای خزیده و به گونه رُسوایی باری ترجیح می دهد به معرکه نزدیک نشده و از دور تماشاگر باشد.
توافُق هسته ای لوزان که کارگُزارانش مایلند از آن به عُنوان “تفاهُم” یاد شود، به شتاب تمام مرزهای سه جبهه بندی شکل گرفته شده در هرم قُدرت گرد عقب نشینی هسته ای را پُر رنگ تر کرده است. دو گروه مُوافقان، مُخالفان و نیز دسته رنگارنگی که با انگیزه های مُتفاوت بین دو طرف اصلی در حال نوسان است، زیر فشار تحولات با تاکید و پافشاری بیشتری به صف آرایی در برابر یکدیگر پرداخته اند.
فوری ترین نتیجه این آرایش و درگیری، برباد رفتن تلاش طاقت فرسای آقای خامنه ای و “دولت تدبیر و اُمید” برای پنهان نگه داشتن مُفاد “نرمش” لوزان و تزیین شکست خُردکننده استراتژی هسته ای “نظام” است. اعضای باند ولی فقیه که – به دُرُستی – تخفیف بُحران هسته ای را مُترادف با تضعیف وزن خود در توازُن قُدرت ارزیابی می کنند، بر سر هر کوی و برزن تسلیم “نظام” به طرفهای خارجی اش را جار می زنند و تبلیغات دروغین رُقبای شان را به سُخره می گیرند.
حُجت الاسلام رسایی در گُزارشی از جلسه کُمیسیون امنیت ملی مجلس مُلاها با آقای ظریف می گوید که نمایندگان به تمسخُر پیشنهاد داده اند: “فُردو را لااقل آبمیوه گیری اش کنید. یکی می گفت نه، نزدیک قُم است، آنجا سوهان پزی شود.”
همزمان، اعضای باند آقای خامنه ای برای بیرون کشیدن او از پناهگاه و وادار ساختنش به موضعگیری، به گونه گُسترده و در هر فُرصت، موارد زیر پا گذاشته شدن “خط قرمز”های مُقدس وی را برمی شمارند؛ امری که بی اعتباری “رهبر” نزد مُریدانش و تضعیف او در هیرارشی قُدرت را نیز می تواند در پی داشته باشد.
با نگاه به این خطر است که مقامهای نظامی و امنیتی نسبت به زیر سووال رفتن “حکمت عالیه و هوشمندی مثال زدنی امام خامنه ای” هُشدار می دهند و برخی دیگر تقاضای جارو شدن توافُق هسته ای زیر فرش و “برجسته نساختن” آن را دارند.
آقای خامنه ای که از دوسال پیش تاکنون روی طناب “نرمش قهرمانانه” در حال بندبازی است، با هر گامی که به جام زهر نزدیک تر شده، حفظ موضع ریاکارانه و دوپهلوی خود را دُشوارتر یافته است. او فقط تا آن هنگام که مُذاکرات هسته ای به نتایج مُشخص و تعهُدات درازمُدت نزدیک نشده بود می توانست نمایندگان اش را با بوق و شیپور روانه مُذاکرات کند و همزمان ژست “بدبین” بودن بگیرد و شریک خرابکاری در آن بشود.
سُکوت کنونی آقای خامنه ای بیانگر آن است که وی به گونه نااُمیدانه ای تلاش می کند شیوه دوگانه پیشین را همچنان و در شرایط تحول یافته حفظ کند. او به جای دفاع صریح از تصمیم و سیاستهایی که به فرستادگان هسته ای اش دیکته کرده، به پستوی اندرونی اش خزیده و به انتظار اُفتادن آب از آسیاب برای بیرون آمدن نشسته است.
با این وجود چنین می نماید که او با هر روز تاخیر، زمان بیشتری را برای کاستن از خسارت و مهار اوضاع از دست می دهد. آقای خامنه ای در داخل چاره ای جُز تمام کردن آنچه که در خارج نوشیدن اش را شروع کرده، ندارد.
منصور امان
چهارشنبه 19 فروردین
