موفقیت مذاکرات ایران و عربستان به سرنوشت مذاکرات هسته‌ای گره خورده

هفته نامه مصری “اهرام ویکلی” در گزارش تحلیلی درباره چشم انداز مذاکرات رژیم و عربستان مینویسد: رژیم ایران تاکنون دستکم تصویر خوش‌بینانه‌ای را از چشم‌انداز مذاکرات با عربستان ارائه کرده است در حالی که عربستان به ذکر مسئله ادامه گفتگو‌های مقدماتی اکتفا کرده است.

دو کشور از آوریل گذشته تاکنون چهار دور مذاکره داشته‌اند و برای از سرگیری مبادلات تجاری گام‌هایی را برداشته‌اند. اگرچه همه چیز امیدوارکننده به نظر می‌رسد اما هنوز زود است که بدانیم روابط عربستان و ایران وارد مرحله تازه‌ای می‌شود یا آنکه به وضعیت همراه با خصومت باز می‌گردد.

دو کشور در بسیاری از مسائل با یکدیگر اختلاف نظر دارند. با این حال، مذاکرات در حال انجام است و امید به مشارکت دو کشور در سطوح مختلف از جمله تلاش برای پایان دادن به جنگ‌های نیابتی در سوریه و یمن وجود دارد. همچنین، ادامه مذاکرات می‌تواند به کاهش اختلافات سیاسی در لبنان و عراق کمک کند.

تغییر جهت رابطه دو کشور به زمان و تلاش متقابل نیاز دارد و می‌تواند به تقویت ثبات در منطقه کمک کند.

اینکه اروپایی‌ها و امریکا از نزدیک شدن تهران و ریاض به یکدیگر استقبال می‌کنند یکی از دلایل خوش‌بینی است. یک دیپلمات اروپایی به “اهرام ویکلی” می‌گوید: مقام‌های اتحادیه اروپا و امریکا به طور فعال ایران و عربستان را تشویق کرده‌اند تا مستقیما با یکدیگر برای حل اختلافات وارد گفتگو شوند”.

پیامی که غربی‌ها به عربستان و دیگر کشور‌های حاشیه خلیج فارس ارسال کردند این است: ما وارد گفتگو‌های هسته‌ای با ایران می‌شویم به این امید که در ادامه گفتگو‌های سازنده‌ای نیز با آن کشور با هدف حل بحران در منطقه داشته باشیم.

رژیم ایران نیز مشتاق است این سیگنال را به غرب ارسال کند که در حال بهبود رابطه با همسایگان خود است و آنان از احیای توافق هسته‌ای حمایت می‌کنند. بدون حمایت منطقه‌ای بعید است توافق هسته‌ای تازه دوام داشته باشد و ایران این موضوع را به خوبی می‌داند.

مشکلات شدید اقتصادی ناشی از تحریم و شیوع کرونا نیز رژیم ایران را وادار کرده تا برای بهبود وضعیت اقتصادی شهروندان آن کشور با کشور‌های منطقه وارد تعامل شود. ریاض نیز متقاعد شده که دولت بایدن برای احیای توافق هسته‌ای با ایران جدی است و عربستان نمی‌تواند مانع این هدف امریکا شود. همچنین، ریاض درک کرده که پس از خروج نیرو‌های امریکایی از افغانستان امریکا تمایلی به استفاده از گزینه‌های نظامی و برخورد مستقیم با ایران نخواهد داشت.

علیرغم پیشرفت در مذاکرات دو کشور درباره بازگشایی کنسولگری‌ها و برقراری روابط تجاری یک دیپلمات اروپایی به “اهرام ویکلی” می‌گوید: ریاض می‌خواهد نقش امریکا کماکان قوی باشد، زیرا به تهران اعتماد ندارد و تاکنون تنها نشانه‌ها و پیام‌هایی از بهبود روابط دو کشور ارسال شده‌اند. تداوم نزدیکی ایران و عربستان به یکدیگر به عوامل زیادی بستگی دارد از موفقیت مذاکرات هسته‌ای بین تهران و غرب گرفته تا تنش‌زدایی در لبنان و یمن. هرگونه شکست در مذاکرات هسته‌ای نه تنها پایان راه ذوب شدن یخ رابطه تهران و ریاض است بلکه باعث افزایش سطح تنش در منطقه خواهد شد. افتاب