آذربایجانشرقی بعد از خراسانرضوی در موضوع ازدواج کودکان ۱۰ تا ۱۵ سال، رتبه دوم در کشور را دارد.
«شرق» : در سال ۹۴، سه هزار و ۹۴۴ دختر ۱۰ تا ۱۴ ساله ازدواج کردهاند که دراینباره بر اساس تحقیقات مشخص شد اکثر این ازدواجها در بخشها و روستاها بوده است.
ازدواج این دختربچهها با گروه سنی مردان ۲۹ تا ۳۵ ساله بوده است. اختلافسنی این رده ازدواج از ۱۵ تا ۱۷ سال بوده که دلیل اصلی آن، اجبار والدین این دختران است.
در سال ۹۵، ازدواج کودکان ۱۰ تا ۱۴ ساله به چهار هزار و ۱۶۵ نفر رسید که در این زمینه تناقضی در دستگاههای مختلف وجود دارد؛ بهطوریکه برخی از دستگاههای اجرایی این ازدواجها را موفق ارزیابی میکنند، درحالیکه اگر از نظر علمی به این موضوع نگاه کنیم، این کودکان هیچگونه درکی از زندگی مشترک و حق و حقوق خود ندارند تا از خودشان دفاع کنند.
دلیل سفر به تبریز، یک پیامک ساده بود متن پیام این بود: آماری تکاندهنده از روستای زیناب با ٥٠٠ خانوار در ٥٠کیلومتری تبریز. در این روستا، آمار ازدواج کودکان بهشدت افزایش و سن ازدواج روزبهروز کاهش یافته است.
جایی که اکنون سن ازدواج دختران این روستا زیر ۱۰ سال است و علت آن نیز کمتولدی دختران در این روستا و جمعیت آماری قلیل نسبت به پسران است.
اکرم خیرخواه که راهنمای ما در این سفر است، میگوید: فاصله عددی ما در ازدواج با استان خراسانرضوی، بهعنوان اولین استان در ازدواج کودکان، زیاد نیست. اینجا ازدواج زیر ۱۰ سال هم داریم.
خیرخواه میگوید: فردا شما را جایی میبریم که چسبیده به تبریز است و ۱۱ هزار نفر جمعیت دارد؛ دهیارشان دکترا دارد و ازدواج زیر ۱۰ سال نیز در روستایشان اتفاق میافتد. در خود شهر تبریز نیز اگر بگردید، احتمالا پیدا میکنید.
به گفته خیرخواه، خودکشی نیز بین زنان روستایی کم نیست و آنها از قرصها، سموم کشاورزی و خودسوزی بهعنوان وسایل و ابزار خودکشی استفاده میکنند.
از پیرمرد سؤال میکنیم اینجا دختران و پسران در چه سنی ازدواج میکنند و او میگوید: اینجا دختران ۱۲ ساله به خانه بخت میروند و پسر نهایتا ۱۸ ساله ازدواج میکند.
ما از پیرمردها سؤال میکنیم که آیا راضی هستید که اینقدر بچهها زود ازوداج کنند و او میگوید: ما موافق هستیم، دخترها و پسرها موافقت نمیکنند ولی بالاخره قبول میکنند.
وقتی ما دلیل این ازدواجها در سنین پایین را میپرسیم، آقای جاویدنیا اینطور جواب میدهد: پیغمبر میفرماید دختران در ۹ سالگی برای ازدواج آماده هستند و پسرها هم ۱۶ سالگی در سن تکلیف هستند. همین مسئله و تقید به مسائل شرعی باعث میشود که مردم تصمیم بگیرند دختران خود را در روستا زود شوهر بدهند..