واکنش‌ها به ابراز تمایل آخوند روحانی برای برگزاری همه‌پرسی درباره برخی مسائل مهم همچنان ادامه دارد و شدیدتر شده است. یک عضو جامعه روحانیت مبارز می‌گوید همه‌پرسی نه امری دینی و نه قانونی است.
رادیو دویچه وله آلمان در گزاشی نوشت، جعفر شجونی، عضو جامعه روحانیت مبارز با انتقاد شدید از سخنان روحانی گفته است: «این گفتار رئیس دولت لرزه‌ای بر اندام ما وارد کرد، من نمی‌دانم منظور ایشان چه بوده، اگر منظور ایشان رفراندوم باشد که درست نیست.»
خبرگزاری ایسکانیوز جمعه، ۱۹ دی از قول شجونی نوشت، “رئیس جمهور باید کار خودش را انجام دهد، رفراندوم لغت بدی بود، همه‌پرسی برای چه چیز؟”
«همه‌پرسی لرزاندن مملکت است»
عضو جامعه روحانیت مبارز در حالی همه‌پرسی را غیرشرعی و غیرقانونی خوانده که مطابق اصل ۵۹ قانون اساسی “در مسایل بسیار مهم اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ممکن است اعمال قوه مقننه از راه همه‌پرسی و مراجعه مستقیم به آراء مردم صورت گیرد”.
رئیس جمهور در نخستین کنفرانس اقتصاد ایران با اشاره به همین اصل گفت: «به عنوان مسئول اجرای قانون اساسی خیلی تمایل دارم تا شرایطی فراهم شود تا یک بار هم شده آن اصل عملی شود و یک مسئله مهم اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در قالب ماده قانونی یا برنامه به آرای عمومی مردم و همه‌پرسی گذاشته شود.»
بر اساس اصل ۵۹، درخواست مراجعه به آراء عمومی باید به تصویب دوسوم نمایندگان مجلس برسد. شجونی به ایسکانیوز می‌گوید حتا با تصویب نمایندگان مجلس “این امر معنا ندارد و فقط لرزاندن مملکت است”.
شجونی دی‌ماه ۹۱ مطرح‌کنندگان بحث انتخابات آزاد را خائن و وطن‌فروش خوانده بود. او شهریور امسال با تاکید بر این که دوره ریاست جمهوری روحانی باید پیش از چهار سال تمام شود به روزنامه اعتماد گفت: «دوباره انتخابات آزاد برگزار می‌کنیم و یک آدم حسابی می‌آوریم.»
تجربه بنی‌صدر و احمدی‌نژاد
احمد علم‌الهدی، امام جمعه مشهد نیز در حاشیه همایش یاد شده درباره پیشنهاد روحانی به ایسکانیوز گفت: «متاسفانه بحث همه پرسی یکبار از سوی بنی‌صدر مطرح شد رئیس جمهوری باید از حرف‌هایی که مردم خاطره خوشی از آنها ندارند پرهیز کند.»
ابوالحسن بنی‌صدر، نخستین رئیس جمهور ایران در سال ۶۰ پس از اختلاف‌های شدید با مجلس و نخست‌وزیر وقت، محمدعلی رجایی پیشنهاد کرد که “اگر میزان رأی مردم است” برای حل بحران و خروج از بن‌بست به آرای عمومی رجوع شود.
محمود احمدی‌نژاد نیز پس از اختلاف با مجلس بر سر چگونگی اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها پیشنهاد برگزاری همه‌پرسی را مطرح کرد.
در مورد بنی‌صدر، نخستین رهبر جمهوری اسلامی روح‌الله خمینی با پیشنهاد او برای مراجعه به آرای عمومی به شدت مخالفت کرد اما پیشنهاد احمدی‌نژاد، رئیس جمهور مورد حمایت جانشین خمینی به این علت مسکوت ماند که مجلس در برابر او عقب نشست.
تقدس‌زدایی از فعالیت هسته‌ای
روحانی در سخنرانی یادشده با اشاره به مذاکرات هسته‌ای میان ایران و شش قدرت جهانی (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا و آلمان) گلایه کرد که اقتصاد ایران همیشه به سیاست خارجی یارانه داده است.
رئیس جمهور با بیان اینکه اصول و ارمان‌ها به سانتریفیوژها متصل نیست گفت: «بیایید یك دهه هم امتحان كرده و از سیاست داخلی و خارجی به اقتصاد یارانه بدهیم تا ببینیم وضعیت زندگی، معیشت و اشتغال جوانان چگونه خواهد شد.»
این سخنان آشکار می‌کنند که منظور رئیس دولت باید همه‌پرسی درباره مذاکره با غرب و حل مناقشه هسته‌ای باشد. محمد کوشکی، استاد دانشگاه نیز به سایت خبری “تابناک” می‌گوید، مسلم است که پیشنهاد همه‌پرسی برای بهبود روش دفع زباله یا حل مشکل خشکسالی نیست.
به باور کوشکی، دولت قصد دارد با انجام همه‌پرسی درباره مذاکرات هسته‌ای، مسئولیت شکست احتمالی را به دوش مردم بیندازد و “از نتایج احتمالی به نفع خودش بهره ببرد و از این بن‌بست فعلی بیرون بیاید”.
به گزارش تابناک صادق زیباکلام، یکی دیگر از استادان دانشگاه معتقد است، روحانی می‌داند که نمی‌تواند برای رفراندوم دو سوم نمایندگان مجلس را با خود همراه کند اما قصدش از طرح آن تقدس‌زدایی از فعالیت‌های هسته‌ای و اولویت دادن به منافع ملی است.
