ایران با کشور چین سالیان بسیاری است که نه تنها در زمینه بازرگانی و اقتصادی بلکه در حوزه‌های گوناگون فرهنگی مراودات بسیار دارند اما اخیرا این روابط بسیار محدود شده است.
لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی، موسوم به پالرمو، به تازگی در مجلس شورای اسلامی تصویب شده و منتظر اعلام نتیجه شورای تشخیص مصلحت نظام است و کشورهای بسیار از جمله چین همکاری خود با ایران را منوط به پذیرش FATF کرده‌اند.
بانک‌های چینی اکنون با کشور ایران کار نمی‌کنند و ایرانیان ساکن کشورهای دیگر، حتی آنها که کار تجاری نمی‌کند حساب‌های بانکی‌شان در حال بسته شدن است ، در چنین شرایطی معاملاتی که با چین تحت عنوان شرایط تحریمی صورت می‌گیرد ، با راهکار تحریم‌های قبلی با واسطه بانک کونلون انجام می‌شود.
این بانک برای ساماندهی روابط بانکی ایران با چین در دوره تشدید تحریم‌ها علیه ایران و با هدف دور زدن تحریم‌ها در دولت قبل ایجاد شد.
سرمایه اولیه این بانک از ارز فروش نفت ایران به چین که در چین بلوکه شده تأمین شده‌است، اما همین بانک اکنون از تحریم‌هایی که علیه ایران توسط آمریکا وضع شده، حمایت می‌کند و به طرف ایرانی اعلام می‌کند که اقلام مورد تحریم را با کشور ما معامله نخواهد کرد.
شرایط به گونه‌ای شده که نمی‌توان به شیوه دوره تحریم‌های دوره گذشته آنها را دور زد زیرا بسیاری از این روش‌ها به طرق مختلف و حتی از سمت خود ما افشاء شده است.
بحث FATF و مبحث منفعت و ضرورت آن مطرح نیست بلکه« لازم است» که ایران در آن حضور داشته باشد تا بتوان با مراکز معتبر جهانی و کشورهایی که به این قوانین پایبند هستند، مراوده داشت.
موضوع FATF با برجام متفاوت است حتی در زمانی که ایالات متحده آمریکا از برجام خارج نشده بود، مراودات کشور ما با بانک‌های جهانی به حالت عادی برنگشت زیرا FATF سد راه ما برای ارتباط با بانک‌های جهانی شد.
گروهی به نام گروه ویژه اقدام مالی وجود دارد و خواسته هایی از بانک‌ها دارد که اگر آن خواسته ها را برآورده نکنند، نمی توانند در این چارچوب و با کشورهایی که متعهد به FATF هستند، فعالیت داشته باشند.
جدای از اینکه تحریم هستیم یا خیر اگر می‌خواهیم در سیستم بانکی جهانی حضور داشته باشیم شرط استفاده از سیستم بانکداری جهانی، پذیرفتن قواعدی است که بر آن سیستم حاکم است.
اکنون در کشور ما برای یک موضوع اقتصادی، تصمیم سیاسی گرفته می‌شود. اگر کشور ما خود را با مقررات گروه ناظر مالی تطبیق ندهد، بانکداری کشور یک بانکداری محلی می شود و ارتباط با خارج از مرزهای کشور نزدیک به صفر خواهدشد.
این یک واقعیت است که براساس آمار موجود کشور ایران در زمینه پولشویی و فساد مالی و اداری رتبه خوبی ندارد. اکنون شرط اصلی چین برای ادامه همکاری با ایران، پذیرفتن FATF است، این وضعیت در مورد هند و اتحادیه اروپا نیز صادق است. حتی کانال جدید ارتباط مالی ایران با اروپا شرط همکاری را منوط به اجرایی کردن FATF قرار داده‌‌اند. پذیرفتن شرایط FATF مشکلات کشور ما را حل نخواهد کرد اما مطمئنا مانع بیشتر شدن مشکلات خواهد شد.
مجیدرضا حریری
عضو اتاق بازرگانی ایران و چین
ایلنا
