در حالی که تخفیف سه برابری روسیه نسبت به رژيم ایران برای مشتریان باعث سقوط سهمگین تولید و صادرات فولاد رژيم ایران در بهار امسال شده، انجمن فولاد هشدار داده که قطع برق صنایع منجر به تعطیلی “تمام کارخانههای فولاد” خواهد شد.
تولید فولاد در ماه آوریل سال جاری میلادی ۲۱ درصد نسبت به آوریل سال گذشته افت داشته و کل صادرات فولاد این کشور در چهار ماه ابتدایی سال نزدیک به ۹ درصد نسبت به دور مشابه پارسال افت کرده است.سقوط تولید فولاد از ماه مارس آغاز شده است.
اخیرا روزنامه شرق از قول فعالان این حوزه گزارش داده بود که روسیه با ارائه تخفیف ۳۰ درصدی (سه برابر تخفیفی که ایران به مشتریان میدهد) بازارهای ایران در چین و هند را تصاحب کرده و اکنون در حال تصاحب بازارهای فولاد ایران در دیگر کشورها از جمله کره جنوبی، افغانستان و تایلند است: «جنگ روسیه و اوکراین نهتنها فرصتی برای اقتصاد رژيم ایران ایجاد نکرد بلکه حالا بازارهای نیمهجان و تحریمزده کشور را یکییکی به خطر انداخته است».
احمد دنیانور، عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد، در این زمینه به “شرق” توضیح میدهد: «صنعت فولاد سالانه بین ۹ تا ۱۱ میلیون تن فولاد را صادر میکرد؛ به طوری که در سال ۱۴۰۰ صادرات فولاد شش میلیارد دلار درآمد ارزی برای کشور ایجاد کرد اما حالا روسیه بازارهای ما را یکییکی تصاحب کرده و اقدام اخیر دولت برای افزایش عوارض صادرات فولاد هم به این مشکل دامن زده و تقریبا صادرات فولاد متوقف شده است».
روسیه علاوه بر فولاد، با تخفیفهای چشمگیر به چین نیز باعث سقوط صادرات نفت ما به این کشور شده است. صادرات سه ماهه ابتدایی ۲۰۲۲ نفت حدود ۸۴۰ هزار بشکه در روز بود، در حالی که این رقم بعد از تحریمهای غرب علیه روسیه به ۵۷۰ هزار بشکه سقوط کرد.
در سال گذشته همچنین ۶ میلیارد دلار از کل صادرات غیرنفتی ۴۸.۶ میلیارد دلاری ایران مربوط به صادرات فولاد بوده که رقم چشمگیری است.
در واقع بعد از صنعت پتروشیمی، مهمترین منبع درآمد غیرنفتی ایران از صنعت فولاد است.
دوشنبه گذشته (۱۶ خرداد) روزنامه “دنیای اقتصاد” گزارش داده بود، در بین شرکتهای فولادی سه شرکت فولاد مبارکه اصفهان، فولاد خراسان و فولاد خوزستان از مهمترین صادرکنندگان محصولات فولادی هستند که بخشی از اقتصاد کشور بر پایه فعالیت آنها میچرخد. طبق این گزارش، شرکت فولاد مبارکه اصفهان در سال ۱۴۰۱ افت ۱۸ درصدی و شرکت فولاد خوزستان نیز کاهش ۳۶ درصدی را در بخش صادرات محصولات خود به ثبت رسانده است.صادرات محصولات سبک ساختمانی فولاد خراسان نیز در دو ماه ابتدایی سال جاری خورشیدی افتی ۴۷ درصدی داشته است.افت صادرات فولاد در بهار امسال به خاطر رقابت روسیه، در حالی است که اکنون صنعت فولاد کشور با معضل سختتری مواجه شده و خطر تعطیلی کارخانهها در پیش است.
سید رسول خلیفه سلطانی، دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، با اشاره به بخشنامههای شرکتهای برق منطقهای به تولیدکنندگان فولاد، اعلام کرد که تمام کارخانجات فولاد به ویژه در بخش خصوصی حدود ۳ ماه تعطیل خواهند شد.
به گفته خلیفه سلطانی، فولاد رژیم در سال ۱۴۰۰ حدود ۶ میلیون تن از برنامه هدفگذاریشده خود عقب افتاد که این امر موجب تحمیل زیان حدود ۴ میلیارد دلاری به اقتصاد این صنعت گردید و عمده دلیل آن، محدودیتهای انرژی در صنعت فولاد بود.
روسیه خود یکی از بزرگترین تولیدکنندههای فولاد جهان است و سال گذشته نزدیک به ۷۶ میلیون تن تولید فولاد خام داشته است.آمارهای مجمع جهانی فولاد نشان میدهد که بعد از حمله روسیه به اوکراین و تحریمهای غرب، این کشور بازارهای غربی را به شدت از دست داده و تولید فولاد روسیه در ماه آوریل ۱۸ درصد سقوط کرده است. کل تولید فولاد چهار ماهه روسیه نیز با افتی ۱۱ درصدی به ۳۱ میلیون تن رسیده است.
روسیه برای جلوگیری از افت بیشتر تولید و صادرات فولاد، برای تصاحب بازارهای شرقی، از جمله بازارهای سنتی رژيم ایران خیز برداشته است.