روحانی روز گذشته در یک کنفرانس مطبوعاتی در پاسخ به پرسشی گفت: «در سفر سازمان ملل دو پیام رسا به جهان دادیم ایران دنبال صلح در منطقه است و دنبال ناامنی و آشوب نیست و اعلام می کنم آماده هستم در هر جلسه‌ای که منافع ملت را تامین می‌کند حضور یابم. آماده هستم ایستادگی داشته باشم و افتخار می‌کنم برای ملتم قربانی شوم و البته در این راه قربانی شدن برای هر کسی افتخار است.» وی پیشتر هم پس از اجلاس مجمع عمومی ملل متحد و بازگشت از نیویورک هم قریب به مضمون همین عبارت را تکرار کرده بود.
اکنون سوال این است که این چه جلسه ای است که اگرروحانی در آن شرکت کند،خود را قربانی کرده است؟ یک سوال دیگر هم این است که اساسا قربانی شدن رئیس جمهور دقیقا به چه معناست؟
جلسه ای که روحانی از آن صحبت می کند،جلسه ای داخلی نیست و احتمالا حضور وی در یک جلسه مذاکراتی با رئیس جمهور آمریکا است.اما در چه حالتی ممکن است مذاکره روحانی با رئیس جمهور آمریکا در حکم قربانی شدن رئیس جمهور ایران تلقی شود؟
چنین جلسه ای که اگر در حیطه وظایف قانونی روحانی باشد ؛ احتمالا قربانی شدنی در آن معنا نخواهد داشت و در خوش بینانه ترین حالت،وظیفه اش را انجام داده .
پس از برجام هیچگاه روحانی اشاره ای نکرد که خود وی یا وزیر خارجه،خود را قربانی کرده اند،بلکه حضور دولت خود در این مذاکرات را نشانه توانمندی و برجام را دستاوردی درخشان،تلقی کردند.
اما ممکن است مراد روحانی این باشد که فارغ از سلسله مراتب قدرت در ایران،خود ایشان به این جمعبندی و یا تحلیل برسد که برای تامین منافع ملت ایران،لازم است بنشیند و با ترامپ گفت و گو کند و تبعات داخلی آن را بپذیرد. ،مثلا واکنش احتمالی مجلس برای استیضاح رئیس جمهور و عدم کفایت را در بدترین حالت بپذیرد،در چنین حالتی ممکن است معنا دار باشد که روحانی پست سیاسی خودش را برای تحقق آنچه او منافع ملی مردم می خواند،قربانی کند.
حالت دیگر این است که روحانی از این کار نهی شود و به او ابلاغ شود که او حق انجام چنین مذاکره ای را ندارد. در چنین حالتی رئیس جمهور ممکن است هم پستش را قربانی کند و هم خودش را. در این سناریو نیز قربانی کردن معنا دارد می شود.اما آیا منش روحانی و ساختار سیاسی قدرت در ایران کنونی،اصولا می تواند به چنین مسیری ختم گردد؟
حتی اگر دیدار یا دیدارهایی صورت و در نهایت هم به توافقی منجر شود آیا برای اجرا شدن به مجلس احتیاج هست یا نیست؟ملاحظات شورای امنیت ملی و فرماندهی کل قوا را می خواهد یا نمی خواهد؟آیا به فرض رفتن در یک جلسه و حتی رسیدن به یک توافق،منافع ملت ایران تامین می شود بدون اینکه مجلس و سایرین با آن موافقتی داشته باشند؟ قربانی شدن ایشان مسائل را حل خواهد کرد؟
به نظر می رسد از سه جهت این عبارت تکراری رئیس جمهور که «من آماده ام خود را قربانی کنم»،بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد.
اول اینکه عقلا و عرفا چنین قربانی شدنی توجیه ندارد.دوم اینکه منش روحانی و مکانیسم و پویایی نظام به چنین سمتی کشیده نمی شود و سوم اینکه چنین قربانی شدنی نه تنها منافع ملت را تامین نمی کند که انسجام داخلی را بیهوده بر هم می ریزد. لذا اگر مراد رئیس جمهور از قربانی شدن،موارد بالا باشد که بهتر است در همان حدود ژست تبلیغاتی باقی بماند.. تابناک
