یک اقتصاددان رژیم میگوید واقعیت این است که عملکرد چینی ها در اقتصاد ایران میتواند مبنای تمام حساسیتهایی که در جامعه است، را بازگو کند.
به گزارش روزنامه آرمان، درباره قرارداد بین رژیم و چنین، این شائبه مطرح شده بود که بخشهایی از جزایر ایرانی قرار است در اختیار چینیها قرار بگیرد. شائبههایی که البته از سوی دولت به صورت رسمی تکذیب شد. از سوی دیگر عنوان شده بود قرار است نیروهای امنیتی چینی امنیت این سرمایهگذاری را در خاک ایران برعهده بگیرند که این شایعه نیز تکذیب شد. با این وجود انتشار این شایعات حساسیت مردم را نسبت به این قرارداد افزایش داد.
شاخصترین عملکرد چینیها در اقتصاد ایران مربوط به فعالیت مشترک این کشور با ایران در حوزه نفتی آزادگان در غرب کارون است که با عراق مشترک است. پس از اینکه ژاپنیها بهرغم قراردادی که با ایران امضا کرده بودند از ایران خارج شدند، چینیها فعالیت خود را در این پروژه آغاز کردند. چینیها به دلیل برخی مسائل خاص قادر به انجام کار نبودند و به همین دلیل دولت ایران قرارداد آنها را لغو کرد. پس از مدتی نیز مشخص شد چینیها نقشههای این حوزه نفتی را که بخشی از آن در عراق قرار دارد، به تعبیری بردند و پس از مدتی در عراق با این کشور قرارداد جدیدی امضا کردهاند. درباره پالایشگاه آبادان نیز چینیها متعهد بودند در یک قرارداد سنگین، مبلغ۴/۲میلیارد دلار از ایران بگیرند و پالایشگاه آبادان را نوسازی کنند.
با این وجود پس از تحریمهای بینالمللی چینیها از این پروژه خارج شدند و درشرایط کنونی در پالایشگاه آبادان فعالیتی ندارند.
مورد دیگری که باعث نگرانی شده و حتی شرکتهای ساختمانی ایران نسبت به آن معترض هستند شیوه عملکرد چینیها در ساخت سد نسبتأ بزرگ طالقان است که قرار بود چینیها به همراهی پیمانکاران ایرانی آن را به سرانجام برسانند. با این وجود در عمل چینیها پیمانکاران ایران را کنار گذاشتند و حتی رانندهها و خدمه خود را نیز از چین آوردند.
مورد دیگر راهآهن بجنورد به گرگان است که چینیها برای انجام آن مبلغی درحدود۹ میلیارد یورو یعنی مبلغی به اندازه تونل زیردریای مانش که به عنوان بزرگترین پروژه ساختمانی قرن بیستم نامگذاری کردهاند،به ایران پیشنهاد دادند.این مبلغ بالا نیز به دلیل تحریم های ایران بود. این مبلغ چندان استانداردهای جهانی همخوانی نداشت و دولت ایران زیر بار انجام آن نرفت.
قطار تندروی تهران به قم و اصفهان که۴۰۰ کیلومتر است، به عنوان نخستین قطار تندرو در ایران دیگر پروژهای بوده که قرار بود چینیها در ایران انجام بدهند. با این وجود این پروژه نیز نیمهکاره متوقف شده و هنوز به نتیجه نرسیده است.
مورد دیگر ساخت بزرگترین کارخانه کاغذ از ضایعات نیشکر در جنوب اهواز است که در این زمینه نیز عملکرد چینیها مناسب نبوده است.
پروژه بزرگ دیگری که در بخش صنعت قرار است بین ایران و چین انجام شود پروژه نورد گرم شماره دو فولاد مبارکه است که این پروژه نیز به سرانجام مناسبی نرسیده است.
علاوه بر آن چینیها از پروژه قطار تندروی تهران به مشهد نیز بنا به دلایل واهی خارج شدند.
به دلیل عملکرد ضعیف و معنادار چینیها در اقتصاد ایران این پرسش همواره مطرح است که چرا در چنین شرایطی باید قرارداد مهمی با این حجم از سرمایهگذاری بین ایران و چین منعقد شود.